Kupumua kwa pumzi inaweza kuwa uzoefu wa kutisha, lakini unaweza kupunguza dalili zako. Kupumua kwa pumzi kunaweza kusababishwa na suala la matibabu au inaweza kutokea kwa watu wenye afya kwa sababu ya mazoezi magumu, unene kupita kiasi, joto kali au baridi, au mwinuko mkubwa. Unaweza kudhibiti kupumua kwa kupumua kwa kujifunza nini cha kufanya kwa wakati huu, kushauriana na daktari wako, na kubadilisha mtindo wako wa maisha. Kupumua kwa pumzi pia inaweza kuwa dalili ya COVID-19 pamoja na dalili zingine za kawaida kama homa au kikohozi. Ikiwa hii inakua shida kupumua unapaswa kutafuta matibabu mara moja.
Hatua
Njia 1 ya 4: Kupata Usikivu wa Matibabu
Hatua ya 1. Tembelea daktari wako
Ikiwa kupumua kwa pumzi kunaweza kusababishwa na shida ya kiafya, basi unapaswa kufanya miadi na daktari wako. Daktari wako anaweza kujua sababu inayosababisha kupumua kwako na kuagiza matibabu bora. Kulingana na sababu, zinaweza kukusaidia kukuza mpango wa matibabu ambao ni pamoja na mabadiliko ya mtindo wa maisha kukusaidia kudhibiti au kupunguza shida zako za kupumua.
- Dalili ambazo zinaweza kumaanisha upungufu wako wa kupumua unahusiana na suala la kiafya ni pamoja na miguu ya miguu iliyovimba au miguu, kupumua kwa shida wakati umelala chini, baridi, homa, kikohozi, na kupumua.
- Unapaswa kuonana na daktari mara moja ikiwa kupumua kwa pumzi kunakuja ghafla au kuathiri uwezo wako wa kuishi. Kwa kuongezea, unapaswa kupiga simu kwa huduma za dharura ikiwa pia una maumivu ya kifua, kichefuchefu, au kuzirai, kwani hii inaweza kumaanisha kuwa unashikwa na mshtuko wa moyo au embolism ya mapafu.
Hatua ya 2. Tibu sababu za kupumua kwa papo hapo
Ikiwa kupumua kwa pumzi kunakuja ghafla, basi inachukuliwa kuwa kali. Hali hizi zinahitaji matibabu ya haraka. Daktari wako atakuandikia matibabu ya kushughulikia sababu hiyo, ambayo wakati mwingine itapunguza kupumua kwako. Pamoja na hali kama pumu, hata hivyo, utahitaji kudhibiti dalili zako baada ya shambulio kupungua. Sababu zinazowezekana ni pamoja na:
- Pumu
- Sumu ya monoxide ya kaboni
- Kioevu cha ziada kuzunguka moyo wako (tamponade ya moyo)
- Hernia ya kuzaliwa
- Moyo kushindwa kufanya kazi
- Shinikizo la damu la chini (hypotension)
- Embolism ya mapafu (damu huganda kwenye mapafu)
- Pneumothorax (mapafu yaliyoanguka)
- Nimonia
- Kupoteza damu ghafla
- Kizuizi cha juu cha njia ya hewa
Hatua ya 3. Simamia sababu za kupumua kwa muda mrefu
Kupumua kwa muda mrefu ni hali inayoendelea, ambayo inaweza kuwa mbaya kwa muda. Ikiwa una kupumua kwa muda mrefu, unaweza kuchukua hatua ili kuzuia kurudia kwa hali hiyo, ingawa unaweza kuwa huru kabisa. Daktari wako anaweza kukusaidia kukuza mpango wa matibabu kusaidia kudhibiti ugonjwa wako. Sababu za kupumua kwa muda mrefu ni pamoja na yafuatayo:
- Pumu
- COPD (Ugonjwa wa Kuzuia sugu wa Mapafu)
- Kukomesha
- Ugonjwa wa moyo
- Ugonjwa wa mapafu wa ndani
- Unene kupita kiasi
Hatua ya 4. Kukabiliana na wasiwasi na dhiki.
Wasiwasi na mafadhaiko zinaweza kusababisha kupumua kwa pumzi, haswa ikiwa unakabiliwa na mashambulio ya hofu. Kujifunza njia bora za kukabiliana inaweza kukusaidia kupunguza mvutano huu kwenye kifua chako na kupumua kwa urahisi zaidi. Ikiwa una shida kudhibiti mafadhaiko yako au wasiwasi, unaweza kutaka kuzungumza na mshauri au mtaalamu.
- Jaribu shughuli za kupunguza mkazo kama yoga, kutafakari, na kutembea katika maumbile.
- Jieleze kwa ubunifu.
- Kula lishe bora, yenye usawa, kupunguza kafeini, pombe, na sukari.
- Pumzika sana.
- Ongea shida zako na mtu unayemwamini.
Hatua ya 5. Unda mpango na daktari wako kudhibiti dalili zako
Baada ya daktari wako kugundua sababu ya kupumua kwako, wanaweza kukusaidia kudhibiti hali yako. Watu wengine wanaweza kuondoa pumzi yao fupi, wakati wengine wanaweza kuzuia kurudia kwao. Mpango wako wa usimamizi unaweza kujumuisha matibabu na mabadiliko ya mtindo wa maisha.
Hatua ya 6. Chukua dawa au fanya matibabu kwa sababu zako za msingi
Daktari wako anaweza kuagiza dawa, inhaler, au mashine ya oksijeni kukusaidia kudhibiti hali yako. Tiba yako itategemea sababu ya msingi ya hali yako.
- Kwa mfano, kupumua kwa pumzi kuletwa na wasiwasi kunaweza kutibiwa na dawa ya wasiwasi.
- Pumu na COPD zinaweza kutibiwa na inhaler.
- Mzio unaweza kutibiwa na dawa kama anti-histamines.
- Ikiwa mapafu yako hayana uwezo wa kuchukua oksijeni ya kutosha, basi unaweza kupewa matibabu ya oksijeni. Kwa mfano, mtu aliye na COPD kali anaweza kuwa na shida kupumua na kuhitaji matibabu ya oksijeni.
Njia 2 ya 4: Kufanya Mabadiliko ya Mtindo
Hatua ya 1. Chukua vitu rahisi
Wakati mwingine suluhisho bora ya kupumua ni kuchukua vitu rahisi. Usijitahidi kupita kiasi, ambayo inaweza kusababisha kuwaka. Badala yake, jenga muda zaidi katika ratiba yako ili uweze kupumzika, kusonga polepole, na kuchukua mapumziko ya mara kwa mara.
- Uliza msaada wakati unahitaji.
- Wasiliana na mahitaji yako kwa wale walio karibu nawe. Sema, "Ningependa kwenda kununua nawe leo, lakini nitahitaji kupumzika kwenye madawati kila dakika 15 hadi 20."
- Epuka shughuli zinazokuzidisha nguvu.
Hatua ya 2. Acha kuvuta sigara
Uvutaji sigara huumiza mapafu yako na hufanya iwe ngumu kwako kupumua. Sio tu kwamba sigara inaweza kusababisha kupumua kwa pumzi, inaweza pia kuwa mbaya zaidi ikiwa una hali nyingine ya msingi kwenye mzizi wa dalili zako.
Ikiwa unahitaji msaada kuacha, zungumza na daktari wako juu ya hatua za usaidizi ambazo unaweza kuchukua kukusaidia kuacha, kama vile kutumia kiraka, fizi, au dawa
Hatua ya 3. Punguza uzito ikiwa unene kupita kiasi au unene kupita kiasi
Uzito wa ziada kwenye mwili wako hufanya iwe ngumu kwako kuzunguka, na kukufanya upepwe kwa urahisi zaidi. Hii ni kweli haswa ikiwa lazima ufanye mazoezi mengi ya mwili au kubadilisha urefu, kama vile kupanda ngazi.
- Ongea na daktari wako kabla ya kuanza programu mpya ya lishe au mazoezi.
- Jaribu kutumia programu ya kuhesabu kalori kama myfitnesspal kuendelea na ulaji wako wa kalori na kalori ngapi unazowaka.
- Kula lishe bora, iliyo na usawa iliyojengwa karibu na mboga na nyama konda.
- Punguza vitafunio na vinywaji vyenye sukari.
- Kunywa maji mengi.
Hatua ya 4. Boresha kiwango chako cha usawa na mazoezi mepesi
Ikiwa kupumua kwa pumzi kunasababishwa na upepo rahisi, basi mazoezi mepesi yanaweza kukusaidia kupunguza hali za siku zijazo za hali hiyo. Kadri mwili wako unavyopendekezwa kwa shughuli, ndivyo uwezekano mdogo wa wewe kupata pumzi fupi. Mazoezi pia yanaweza kuboresha mtiririko wa hewa ndani ya mwili wako. Kwa kuwa tayari unakuwa na upepo, ni muhimu kuanza kidogo. Jaribu kutembea kwa dakika chache kwa wakati, au jaribu mazoezi ya maji.
- Ongea na daktari wako kabla ya kuanza programu mpya za mazoezi.
- Acha mara tu unapohisi upepo. Unaweza kujaribu kila wakati mwili wako ukisema uko tayari.
Hatua ya 5. Punguza mwangaza wako kwa vichafuzi na vizio
Uchafuzi na vizio vyote vinaweza kuwasha koo na mapafu yako, na kusababisha wazuie. Hii inaweza kusababisha pumzi fupi. Ukipunguza mfiduo wako kwa vichafuzi na vizio, utapumua rahisi.
- Tumia chujio hewa cha HEPA nyumbani kwako.
- Epuka kutumia bidhaa za kusafisha, bidhaa za nywele, vipodozi, na manukato na kemikali kali, kwani hizi zinaweza kukasirisha njia yako ya hewa.
- Epuka kutumia muda nje kwa siku na tahadhari ya ozoni au chavua.
- Fanya upimaji wa mzio ili kubaini kile ambacho ni mzio wako, na kisha epuka vichocheo hivyo.
Hatua ya 6. Punguza kiwango chako cha mazoezi katika mwinuko wa juu
Urefu wa juu unaweza kusababisha pumzi fupi hata kwa watu wenye afya zaidi kwa sababu hewa ni nyembamba. Hoja polepole na pumzika mara kwa mara ili mapafu yako yasizidi.
- Kwa mfano, pumzika kila dakika 10 hadi 15.
- Isipokuwa umefunzwa vizuri, unapaswa kuepuka mazoezi katika mwinuko zaidi ya futi 5, 000 (2, 000 m).
Hatua ya 7. Kaa mbele ya shabiki ili hewa inavuma juu ya uso wako
Sio tu kwamba hewa baridi inakusaidia kutulia, lakini shabiki hukupa hisia ya kuwa na hewa nyingi, ambayo inaweza kupunguza njaa yako ya hewa. Kulingana na kasi ya shabiki, inaweza hata kulazimisha hewa kwenye pua na mdomo wako.
- Kama mbadala, unaweza pia kuweka rag baridi juu ya paji la uso wako, ambayo inapaswa kukusaidia kutuliza.
- Unahitaji tu kufanya hivyo wakati unapata dalili za kupumua kwa pumzi.
Hatua ya 8. Tumia kiunzaji au kifaa cha usambazaji nyumbani kwako na ofisini
Humidifier itaongeza unyevu kwenye hewa nyumbani kwako, ambayo inaweza kukusaidia kupumua kwa urahisi zaidi. Dispuser hufanya kitu kama hicho, isipokuwa kwamba itatoa harufu kutoka kwa manukato kama mafuta ya mikaratusi, ambayo inaweza kupunguza uvimbe na kusaidia kufungua njia zako za hewa.
Unaweza kununua humidifiers na diffusers kwenye maduka ya bidhaa za nyumbani, maduka ya aromatherapy, na mkondoni
Njia ya 3 ya 4: Kupumua Kupitia Midomo Iliyolaaniwa
Hatua ya 1. Tumia kinga ya mdomo iliyofuatwa kudhibiti pumzi fupi
Kupumua kwa mdomo uliolaaniwa ni moja wapo ya njia bora za kukabiliana na upungufu wa kupumua ambao hausababishwa na suala la kiafya. Ikiwa uko katika shida kubwa, unapaswa daima kuomba msaada kwanza. Kupumua kulaaniwa kuna faida zifuatazo:
- Inaboresha ni kiasi gani hewa inaingia kwenye mapafu yako.
- Inatoa hewa iliyonaswa kutoka ndani ya mapafu yako.
- Inafanya iwe rahisi kwako kupumua.
- Inapunguza kupumua kwako.
- Inasaidia mwili wako kuingia katika densi bora ya kupumua, ikitoa hewa ya zamani kabla ya kuingiza hewa mpya.
- Inakusaidia kupumzika.
Hatua ya 2. Vuta pumzi polepole kupitia pua yako, ukihesabu hadi 2
Kinywa chako kinapaswa kufungwa ili usijaribiwe kupumua kupitia kinywa chako. Unahitaji tu kupumua kidogo, kwa hivyo usijali kuhusu kuvuta pumzi kwa undani wakati wa sekunde 2.
Tuliza shingo yako na mabega unapopumua ndani na nje
Hatua ya 3. Bonyeza midomo yako pamoja kana kwamba utazima mshumaa
Unaweza kutengeneza midomo iliyofuatwa kwa kushinikiza midomo yako pamoja kwenye pucker kali, kana kwamba uko karibu kupiga filimbi au kupiga hewa kwenye kitu. Lengo ni mkondo wa polepole wa hewa inayotoka kinywani mwako.
Hatua ya 4. Exhale polepole kupitia midomo yako iliyofuatwa
Toa pumzi kupitia kinywa chako, ikiruhusu itiririke polepole kati ya midomo yako. Chukua sekunde nyingi kama unahitaji kuiruhusu hewa yote itoke mwilini mwako kabla ya kuvuta pumzi kupitia pua yako.
- Exhale yako inapaswa kuwa polepole kuliko kuvuta pumzi yako.
- Endelea kupumua kupitia midomo iliyofuatwa hadi uhisi kama unadhibiti kupumua kwako.
Njia ya 4 ya 4: Kutumia Njia za Kukabiliana na Kupumua kwa Urahisi zaidi
Hatua ya 1. Jaribu nafasi ya kupumzika
Unapaswa kujaribu tu mchakato huu ikiwa kupumua kwako kwa pumzi hakusababishwa na dharura ya matibabu. Mbinu hii ni muhimu kwa sababu nyingi za kupumua, kando na dharura za matibabu. Kuhamia kwenye nafasi ya kupumzika kunaweza kukusaidia kupunguza kupumua kwako ikiwa inasababishwa na shughuli nzito, maswala ya kihemko, wasiwasi, mvutano, au mabadiliko ya hali ya hewa au mwinuko.
Hatua ya 2. Konda mbele ukiwa umekaa
Kaa kwenye kiti na miguu yako gorofa dhidi ya sakafu. Pumzika misuli yako na usonge mbele kidogo, ukipanua kifua chako juu ya paja lako. Tangaza viwiko vyako juu ya magoti yako ili uweze kupumzika kidevu chako dhidi ya mikono yako. Ruhusu mvutano utiririke kutoka kwa mwili wako.
Kama njia mbadala, badala yake unaweza kukunja mikono yako kwenye meza, ukipumzisha kichwa chako juu yao
Hatua ya 3. Simama na viuno vyako vimepumzika ukutani
Simama juu ya hatua ya miguu mbali na ukuta. Pumzika misuli yako na usambaze miguu yako upana wa bega. Ruhusu viuno vyako kuegemea nyuma, kupumzika matako yako ya juu na nyuma ya chini dhidi ya ukuta. Ingia mbele kidogo na mikono yako ikiwa inaning'inia au kupumzika dhidi ya mapaja yako. Fikiria kwamba mvutano unapita kutoka kwa mwili wako.
Hatua ya 4. Konda mbele na upumzishe mikono yako kwenye kipande cha fanicha
Simama mbele ya samani imara, kama vile meza kubwa au sofa. Pumzika misuli yako na usambaze miguu yako upana wa bega. Konda mbele, ukiweka mikono yako au viwiko kwenye kipande cha fanicha. Weka kichwa chako dhidi ya mikono yako, ukipumzika shingo yako.
Hatua ya 5. Nyosha ukuta wa kifua chako
Pumua kupitia pua yako, ukiinua mikono yako juu ya kichwa chako. Unapopumua, hesabu hadi 4. Geuza mitende yako nje ili kusaidia kunyoosha ukuta wa kifua chako. Toa pumzi yako kupitia midomo iliyofuatwa, ikishusha mikono yako.
- Pumzika kwa sekunde chache, kisha urudia mara 4.
- Midomo iliyolaaniwa inamaanisha kuwa midomo yako imeshinikizwa pamoja badala ya kufunguliwa.
