Saratani ya koloni ni saratani ya tatu inayojulikana zaidi. Mtu wa wastani ana nafasi ya 4.5% ya kuikuza katika maisha yao. Hii ndio sababu vipimo vya uchunguzi ni muhimu sana, na kwa bahati nzuri, kwa saratani ya koloni, vipimo vya uchunguzi ni bora sana. Kwa uchunguzi, vidonda vya mapema na / au saratani vinaweza kugunduliwa mapema iwezekanavyo, ikikupa nafasi nzuri ya kuondoa vidonda kabla ya kuwa shida au ya kutishia maisha.
Hatua
Njia 1 ya 2: Kuchunguza Idadi ya Watu
Hatua ya 1. Anza uchunguzi akiwa na umri wa miaka 50
Kwa idadi ya watu kwa ujumla (wale ambao hawajateuliwa kuwa katika hatari kubwa ya saratani ya koloni), uchunguzi unapendekezwa kuanza akiwa na umri wa miaka 50. Chaguo za kuzingatia ni jaribio la kinyesi (inapendekezwa mara moja kila baada ya miaka miwili), colonoscopy (jaribio vamizi zaidi ambalo linapendekezwa kila baada ya miaka 10), au sigmoidoscopy au ukoloni wa CT (ambazo zote zinapendekezwa kila baada ya miaka mitano. Unayochagua kwa uchunguzi wako binafsi itategemea na upendeleo wako.
Hatua ya 2. Chagua mtihani wa kinyesi
Damu na / au DNA zinaweza kupimwa kwenye kinyesi chako, na mtihani mzuri unaonyesha tuhuma kuwa unaweza kuwa na saratani ya koloni. Haionyeshi kuwa una saratani ya koloni - inamaanisha tu kuwa uko katika hatari kubwa na unapaswa kupitia tathmini kubwa zaidi ya matibabu. Faida ya upimaji wa kinyesi ni kwamba ni jaribio rahisi na lisilovamia. Unaweza kukusanya sampuli za kinyesi nyumbani (kulingana na ni wangapi wameombwa na daktari wako) na uzipeleke kwa maabara kwa tathmini rasmi.
- Mtihani wa kinyesi ambao ni mzuri kwa damu na / au kwa DNA inayoonyesha saratani inayowezekana ya koloni inahitaji mitihani zaidi ya ufuatiliaji. Haimaanishi kuwa una saratani, lakini inaonyesha hitaji la upimaji zaidi.
- Mtihani wa kinyesi ambao ni hasi unamaanisha kuwa uko katika hatari ndogo sana ya kuwa na saratani ya koloni na hauitaji uchunguzi zaidi kwa wakati huu.
- Upimaji wa kinyesi unapendekezwa mara moja kila baada ya miaka miwili, ikiwa hii ndiyo njia yako iliyochaguliwa ya uchunguzi wa saratani ya koloni.
Hatua ya 3. Pata colonoscopy
Colonoscopy ni njia mbadala ya uchunguzi wa saratani ya koloni; ni vamizi zaidi kuliko mtihani rahisi wa kinyesi, lakini pia ni sahihi zaidi. Wakati wa colonoscopy, bomba ndogo huingizwa kupitia rectum yako na hupita kupitia utumbo wako mkubwa. Kuna kamera na taa mwishoni mwa bomba, ikiruhusu daktari wako kuona ikiwa kuna au kuna vidonda vyovyote kwenye koloni yako ambavyo vinashuku kuwa inawezekana saratani ya koloni. Kawaida unahitaji kuchukua dawa ili kuharisha kabla ya utaratibu ili kuondoa kinyesi chochote kutoka kwa koloni yako. Kwa kawaida pia hupokea sedation nyepesi kwa muda wa mtihani, na hautaweza kurudi kazini kwa siku iliyobaki inayofuata utaratibu.
- Faida ya colonoscopy ni kwamba ni bora sana kuokota vidonda vyovyote vinavyoshukiwa (vyema kuliko mtihani wa kinyesi). Hii ndio sababu unahitaji moja mara moja tu baada ya miaka 10, tofauti na mara moja kila miaka miwili kwa jaribio la kinyesi.
- Ubaya wa colonoscopy ni kwamba ni utaratibu ngumu zaidi na vamizi.
Hatua ya 4. Fikiria njia zingine za uchunguzi
Watu wengi huchagua upimaji wa kinyesi au colonoscopy kama njia ya kupima saratani ya koloni. Walakini, njia zingine zisizo za kawaida ambazo zinapatikana pia ni pamoja na sigmoidoscopy (ambapo bomba huingizwa kupitia rectum yako, lakini ni bomba fupi ambalo huchunguza tu sehemu ya koloni yako), au "Ukoloni wa CT," ambapo ndipo unapokea Scan ya CT ikiangalia koloni yako.
- Ubaya kwa sigmoidoscopy ni kwamba haionekani koloni yako yote. (Faida ni kwamba ni vamizi kidogo kuliko koloni kamili.)
- Ubaya wa "Ukoloni wa CT" ni kwamba, ikiwa kidonda kinachoshukiwa kimebainika, utahitaji kupitia kolonoscopy ili daktari wako aione mwenyewe. (Faida ni kwamba utaratibu sio vamizi.)
- Vipimo vyote viwili vya uchunguzi, ikiwa utavichagua, vinapendekezwa kila baada ya miaka mitano.
- Mtihani wa damu ya uchawi wa kinyesi ni njia ya kawaida ambayo madaktari hutumia kupima damu kwenye kinyesi. Ikiwa una damu kwenye kinyesi chako na unapoteza uzito au upungufu wa damu, basi unaweza kuhitaji colonoscopy.
Njia ya 2 ya 2: Kuchunguza wale walio na Hatari zilizoongezeka
Hatua ya 1. Pokea uchunguzi wa mapema na wa mara kwa mara ikiwa una hatari kubwa ya maumbile
Jambo la kufurahisha juu ya saratani ya koloni ni kwamba kesi nyingi hazihusiani na maumbile. Kwa maneno mengine, hata ikiwa mtu wa familia (kama mmoja wa wazazi wako) amekuwa na saratani ya koloni, kawaida hii haimaanishi hatari kubwa kwako. Ikiwa watu wawili katika familia moja wanapata saratani ya koloni, mara nyingi ni bahati mbaya (na sio maumbile) ikizingatiwa kuwa saratani ya koloni ni saratani ya tatu inayojulikana zaidi. Walakini, kuna kesi zingine za nadra zaidi za saratani ya koloni ambayo inahesabu karibu 5% ya jumla ya kesi. Hii ni pamoja na FAP (familia adenomatous polyposis) na Lynch Syndrome (pia inajulikana kama HNPCC).
- Wasiliana na daktari wako ikiwa unafikiria unaweza kuwa katika hatari kubwa ya saratani ya koloni.
- Ikiwa imethibitishwa kuwa unaanguka katika kitengo hiki, utastahiki uchunguzi wa saratani ya koloni katika umri mdogo, na mara nyingi zaidi.
- Umri halisi ambao uchunguzi utaanza, pamoja na mzunguko, utatofautiana kutoka kesi hadi kesi.
- Daktari wako atakupa habari inayofaa ikiwa utapatikana na hatari ya maumbile.
- Wagonjwa walio na FAP wanapaswa kuanza uchunguzi wa saratani ya koloni mapema na sigmoidoscopy rahisi au colonoscopy karibu miaka 10 hadi 12 ya umri. Hii inapaswa kuendelea hadi miaka ya 30 na 40 kwa sababu ya hatari kubwa ya saratani.
- Kwa wagonjwa ambao wana Lynch Syndrome au HNPP, uchunguzi unapaswa kuanza karibu miaka 20 hadi 25, au miaka mitano chini ya umri wa mwanzo wa utambuzi wa saratani ya rangi ndani ya familia.
Hatua ya 2. Ongea na daktari wako ikiwa una ugonjwa wa Crohn au colitis ya ulcerative
Ugonjwa wa Chron na ugonjwa wa ulcerative ni aina ya ugonjwa wa tumbo. Kulingana na muda gani umekuwa nao, pamoja na ukali wa ugonjwa wako (ikiwa inaathiri koloni yako yote, au sehemu yake tu), kuna uwezekano wa hatari iliyoongezeka kidogo ya kupata saratani ya koloni. Tena, unaweza kustahiki majaribio ya uchunguzi wa saratani ya mapema na / au zaidi. Daktari wako atakuongoza kwani inatofautiana kutoka kesi hadi kesi.
Hatua ya 3. Jihadharini na sababu zingine za hatari ya saratani ya koloni
Watu walio na uzito kupita kiasi au wanene kupita kiasi, ambao wanaishi maisha ya kukaa tu, ambao hutumia nyama nyekundu nyingi au nyama iliyosindikwa, wanaovuta sigara, au wanaotumia kiwango kikubwa cha pombe wote wako katika hatari kubwa ya saratani ya koloni. Kwa watu hawa, uchunguzi utakuwa muhimu sana. Walakini, habari njema ni kwamba sababu zote za hatari hapa zinaweza kubadilika, ikimaanisha kuwa unaweza kuzipunguza au kuziondoa kutoka kwa mtindo wako wa maisha, ambayo pia itapunguza nafasi zako za kupata saratani ya koloni njiani.
Hatua ya 4. Ripoti dalili yoyote ya tuhuma kwa daktari wako mara moja
Ukiona dalili au dalili ambazo zinaweza kuwa dalili ya saratani ya koloni, daktari wako atashauri kwamba uendelee na uchunguzi mapema kuliko baadaye. Ishara na dalili za kufahamu, na kuripoti kwa daktari wako, ni pamoja na:
- Mabadiliko katika kinyesi chako na / au tabia ya haja kubwa, pamoja na kuhara, kuvimbiwa, na / au kinyesi nyembamba.
- Kutokwa na damu kutoka kwa rectum yako au damu kwenye kinyesi chako.
- Kupoteza uzito usiofafanuliwa na / au uchovu wa kawaida / upungufu wa damu.
- Faraja inayoendelea ya tumbo (kama vile tumbo, gesi, au maumivu ya tumbo).
Hatua ya 5. Chunguzwa na alama za uvimbe ikiwa umekuwa na saratani ya koloni hapo zamani
Ikiwa hapo awali ulikuwa na saratani ya koloni, unaweza kuwa na alama ya uvimbe inayoitwa "CEA" iliyopimwa kupitia kipimo cha damu na kufuatiliwa katika vipindi vilivyowekwa kufuatia matibabu yako ya saratani. Hii husaidia kugundua (na kuchungulia) matukio yoyote yanayowezekana barabarani. Inawezekana kuwa imejumuishwa na njia zingine za uchunguzi ili kukupa nafasi nzuri zaidi ya kuambukizwa kurudi tena mapema iwezekanavyo.
